Barcelona – Eixample

Barcelona – Eixample

W XIX wieku Barcelona prosperowała nadzwyczaj dobrze i Barri Gótic pękało w szwach ml różnych zakładanych tam małych i wielkich firm. W latach 50. tamtego wieku było już oczywiste, że miasto musi się rozszerzyć poza Placa de Catalunya. Inżynier Ildefons Cerda rozrysował nowy plan miasta, które rozciągało się na północ i miało formę siatki: przecinające się długie i proste ulice oraz szerokie aleje. W 1859 r. rozpoczęły się prace nad tą częścią miasta, która po hiszpańsku nazywa się Ensanche, natomiast po katalońsku Eixample, czyli „Rozszerzenie”.

Eixample stała się modną dzielnicą mieszkaniową i handlową, do której przeprowadziła się ludność, należąca do klas wyższych, opuszczając zatłoczone dzielnice portowe w starym mieście. I tak jak kapitał miasta przemieścił się na północ, podobnie uczyniła nowa elita architektów modernista; dzięki nim wyrastały w Eixample coraz to nowsze zaskakujące budowle, które ochoczo nabywali przemysłowcy i handlowcy, świadomi swego statusu. Wiele z powstałych wówczas budynków – zwłaszcza tych, które projektowali Antoni Gaudi, Llufs Domenech i Montaner oraz Josep Puig i Cadafalch, ale również i inni- znajduje się rękach prywatnych; turyści mogą sobie na nie popatrzeć tylko z zewnątrz. Eixample jest wielkim muzeum urbanistyki, po którym spacer jest dużą przyjemnością.

Eixample wciąż jest główną dzielnicą sklepów i rozmaitych firm. Ciągnie się po obu nonach dwu głównych (i równoległych) arterii, Passeig de Gracia i Rambla de Catalunya (obydwie biegną na północny zachód od Placa de Catalunya). Na pierwszej z nich znajduje się kilka najbardziej znanych obiektów architektury modernista Barcelony, by wymienić tu sławną Manzana de la Discórdia i La Pedrera Gaudiego. Ta druga jest najatrakcyjniejszą aleją w tej dzielnicy, w znacznej części wyłączonej z ruchu kołowego i zaopatrzonej w ławeczki i kafejki na świeżym powietrzu. Większość najciekawszych rzeczy znajduje się na wschodniej stronie Rambla de Catalunya, w okolicy zwanej Dreta de l’Eixample i na południe od szerokiej Avda Diagonal, która ciągnie się przez całą długość Eixample. Na zachodniej stronie Rambla de Catalunya jest tak zwana Esquerra de l’Eixample, na której znajdują się budynki użyteczności publicznej usytuowane w obrębie XIX-wiecznego planu Cerda.

Jeśli kogoś nie interesują zakupy ani architektura, to nie od razu wiadomo, co mógłby robić na Eixample, choć trzeba przyznać, że i tu w wielu budynkach mieszczą się » arie obejrzenia wystawy i muzea. Spośród nich Fundació Antoni Tapies jest największą galerią w Barcelonie poświęconą twórczości jednego artysty. Ponadto właśnie w Eixample króluje owa najsłynniejsza budowla miasta, której obejrzenie jest obowiązkowe: nadzwyczajny kościół Gaudiego, Sagrada Familia. Znajduje się za Diagonal, w północno-wschodniej części dzielnicy.

Passeig de Gracia

Jeśli ktoś chce się przejść po Eixample, to najlepiej zrobi, idąc szeroką Passeig de Gracia, która biegnie na północny zachód od domu towarowego El Corte Ingles na rogu Placa de Catalunya. Obecną postać Passeig ma od 1827 r. Jest to wspaniała, reprezentacyjna aleja, którą przecinają dwa główne bulwary miasta, Gran Via i Avda Diagonal. Ciągnie się aż do samego Gracia, ale pewnie niewielu osobom będzie chciało się iść aż tak daleko. Warto jednak dotrzeć przynajmniej do Metro Diagonal, tam bowiem stoją napuszone, dumne budynki w stylu modernista, najwspanialsze obiekty tego stylu w mieście.

Manzana de la Discórdia

Najbardziej znana grupa budynków, tak zwana Manzana de la Discórdia, czyli „blok niezgody”, znajduje się cztery przecznice od Placa de Catalunya (najbliższa stacja metra – Passeig de Gracia). Sąsiadujące z sobą budynki zostały wzniesione przez trzech architektów i różnią się całkowicie od siebie pod względem stylu (stąd nazwa).

Na rogu c/de Consell de Cent, przy Passeig de Gracia 35, znajduje się sześcio kondygnacyjnya Casa Lleó Morera projektu Domenecha i Montanera, zbudowana w 1906 r. Jest ona najmniej atrakcyjna z budynków na tym odcinku alei, co znaczy, że ma… najmniej ekstrawagancką stronę zewnętrzną. Bardziej niż inne budynki ten dom ucierpiał z powodu wszystkich „udoskonaleń” dokonywanych przez kolejnych właścicieli, między innymi usunięcie łuków i rzeźb na parterze.

Kilka metrów dalej znajduje się Casa Amatller (pod numerem 41), którą projektował Puig i Cadafalch. Jest to bardzo ciekawy budynek mieszkalny z 1900 r., zbudowany głównie na podstawach istniejącego już budynku. Prace sfinansował Antoni Amatller, kataloński producent czekolady. Na fasadzie znajdują się ozdoby ceramiczne, a nad drzwiami i oknami są umieszczone rzeźby heraldyczne. W budynku mieści się instytut sztuki o rodowodzie iberyjskim, Institute Amatller d’Art Hispanic (biblioteka czynna pn.-pt. 10.00-13.30; również wt. i czw. 15.30-19.00), ulokowany w dawnych apartamentach rodziny Amatller. Może uda się obejrzeć wystrój wnętrza dzieła Puiga oraz niektóre meble. Wnętrze jest z reguły dostępne dla zwiedzających w środy, najlepiej wcześniej zadzwonić (tel. 2160175) i zarezerwować termin.

Bodaj najbardziej nadzwyczajnym tworem w „segmencie niezgody” jest stojąca tuż obok, pod nrem 43, Casa Batlló (ukończona w 1907 r.) Gaudiego, zaprojektowana dla przemysłowca Josepa Batlló. Również i ten dom został przerobiony z budynku mieszkalnego stojącego w tym miejscu, a uważanego przez współczesnych za nijaki. Gaudi został zatrudniony do polepszenia estetyki budynku i stworzył fasadę, którą Dali później porównał do „spokojnych wód jeziora”. Można tu zauważyć motyw zwierzęcy: kamienna fasada zwisa w fałdach, niczym skóra, a poskręcane balustrady balkonów patrzą z dołu złowrogimi oczami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *